Charyzmat zakonu, to według najnowszej terminologii teologicznej rodzaj specjalnego daru, który otrzymuje od Boga zakonodawca i jego naśladowcy. Z darem tym wiąże się ściśle sposób życia, duchowość i specyficzna misja, do której są wezwani członkowie danego instytutu.
Dla św. Stanisława Papczyńskiego i jego współbraci tym otrzymanym od Boga darem jest misterium Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, które staje się szczególnym znakiem, mocą i radością mariańskiego powołania. Ponadto marianie są wezwani do szczególnej modlitwy za zmarłych i do pomocy umierającym. Trzecią cechą charakterystyczną Zgromadzenia jest szeroko rozumiany apostolat, wyrażający się w podejmowaniu działań tam, gdzie wedle rozeznania Kościoła jest największa potrzeba.
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny
Założyciel marianów, św. Stanisław Papczyński usłyszał Boże wezwanie do życia zakonnego: do szczególnego naśladowania życia i działania Jezusa Chrystusa oraz do założenia zakonu ku czci Maryi i misterium jej Niepokalanego Poczęcia.
W tajemnicy Niepokalanego Poczęcia Maryi św. Stanisław podziwiał moc Chrystusowego Odkupienia. W czasie beatyfikacji Założyciela marianów w 2007 r., Kard. T. Bertone powiedział: „W Niepokalanej dostrzegał piękno nowego człowieka, całkowicie oddanego Chrystusowi i Kościołowi. Zachwycił się tą prawdą wiary tak bardzo, że gotów był oddać życie w jej obronie. Wiedział, że Maryja, arcydzieło Bożego stworzenia, jest potwierdzeniem godności każdego człowieka, umiłowanego przez Boga i przeznaczonego do życia wiecznego w niebie. Chciał, aby misterium Niepokalanego Poczęcia było szczególnym znakiem wspólnoty zakonnej, którą założył; by było stale jej siłą i prawdziwą radością".
Jako Księża Marianie nosimy imię Maryi. Kim jest Ona dla nas i czym jest zatem jej Niepokalane Poczęcie dla naszego życia i duchowości? Konstytucje Zgromadzenia precyzują: „W podążaniu za Chrystusem drogę nam wskazuje i wspomaga nas główna nasza Patronka, Niepokalana Dziewica Maryja. Misterium Jej Niepokalanego Poczęcia jest od samego początku Zgromadzenia szczególnym znakiem, mocą i radością mariańskiego powołania; przez to misterium Maryja pobudza współbraci do ufności w nieskończoną owocność dzieła odkupienia, do unikania wszelkiego, nawet najmniejszego grzechu, do gorącego ukochania czystości serca, do przepojenia całego życia łaską i miłością Bożą, do budowania Kościoła w jedności, tak «aby był święty i nieskalany?) (Ef 5,27).
Zatem dla każdego z nas, marianów, Maryja i jej Niepokalane Poczęcie jest niezwykłą inspiracją w życiu i we wszelkiej działalności apostolskiej. Na czym polega nasz specyficzny apostolat maryjny? W dużym skrócie jest nim:
- propagowanie kultu maryjnego, szczególnie liturgicznego,
- prowadzenie sanktuariów maryjnych,
- prowadzenie centrów formacji maryjnej, organizowanie rekolekcji i konferencji maryjnych,
- wydawanie publikacji o tematyce maryjnej.
Modlitwa za zmarłych
W XVII wieku kiedy św. Stanisław Papczyński żył i zakładał Zgromadzenie Księży Marianów w naszej Ojczyźnie trwały nieustanne wojny, klęski i epidemie. Ludzie umierali tysiącami, często nieprzygotowani na spotkanie z Bogiem. Nasz Założyciel postanowił przyjść im z pomocą. Znane było jego osobiste nabożeństwo do dusz czyśćcowych, mistyczne doświadczenia czyśćca oraz liczne cudowne zdarzenia z jego życia świadczące o trosce o dusze zmarłych.
W regule Norma Vitae polecił marianom: „Byście jednak bezczynnie w Winnicy Pańskiej nie stali... Wspomagajcie dusze zmarłych wiernych, cierpiące w czyśćcu, poległych w wojnie lub od zarazy, z największą gorliwością, pobożnością, zapałem”.
Dzisiaj marianie naśladując Założyciela ofiarują za zmarłych wspólne modlitwy, odpusty, swoje prace i praktyki pokutne. Ponadto Zgromadzenie próbuje dać odpowiedź temu poleceniu św. Stanisława także w swej pracy apostolskiej.
Marianie niosą dziś pomoc zmarłym i umierającym przez:
- modlitwę za zmarłych, szczególnie liturgiczną,
- prowadzenie hospicjów i inne formy opieki duszpasterskiej dla osób bliskich śmierci,
- pomoc osobom w żałobie, rekolekcje, poradnictwo,
- przepowiadanie prawd eschatologicznych.
Apostolat
Zgromadzenie Księży Marianów jest instytutem czynnym i apostolskim. Wymiar maryjny i eschatyczny nie wyczerpuje jednak naszej działalności. Zgodnie z naszym hasłem „Dla Chrystusa i Kościoła" pozostajemy otwarci na potrzeby i wezwania Kościoła. Założyciel św. Stanisław Papczyński sam wiele razy okazywał swą dyspozycyjność apostolską i zachęcał braci do pomocy proboszczom, jeszcze mocniejszy akcent na tę służbę położył Odnowiciel bł. Jerzy Matulewicz.
Dziś konkretna posługa marianów w Kościele i dla Kościoła to:
- prowadzenie parafii,
- głoszenie rekolekcji i misji parafialnych,
- działalność katechetyczna i edukacyjna w szkołach i na uniwersytetach,
- prowadzenie misji „ad gentes" w Afryce i Azji,
- zaangażowanie w nową ewangelizację,
- praca wydawnicza,
- duszpasterstwo pielgrzymkowe.
W ostatnim czasie marianie coraz mocniej angażują się także w:
- propagowanie orędzia o Bożym Miłosierdziu, prowadzenie sanktuariów Bożego Miłosierdzia,
- pomoc „nowym ubogim": szczególnie osobom uzależnionym,
- zaangażowanie w obronę świętości początku życia ludzkiego.