Placówki w Polsce

Marianie w Polsce

Hradek

Kongregace knězi mariánů, Hrádek 1, 258 01 Vlašim, Česká Republika
tel.(+420) 317-843-617

Opis placówki

Parafia Hrádek jest od roku 1994 pod duszpasterską opieką Zgromadzenia Księży Marianów. Pracują tutaj obecnie dwaj księża: o. Jiří Ptáček MIC - probosycy i o. Jerzy Cymanowski MIC – wikariusz i przełożony domu zakonnego.
Do parafii należą następujące miejscowości: Hrádek, Ctiboř, Trhový Štěpánov, Dalkovice, Štěpánovská Lhota, Radošovice, Lipiny u Radošovic a Onšovice, obec Chlum, Javorník, Kladruby, Libež, Nemíž, Slověnice, Bílkovice, Tehov, Petříny.

Hrádek jest głównym maryjnym sanktuarimu Podblanicka. Pielgrzymowanie jest związane z kultem łaskami słynącej figury Matki Bożej Hradeckiej. Główne odpustowe uroczstości odbywają się każdego roku w pierwszą drugą i trzecią niedzielę lipca. Na te uroczystości są zapraszani biskupi i inni ważni przedstawiciele miejscowego kościoła.Msze sw. W odpustowe niedziele każdego roku są odprawiane o 9.00; 11.00 (główna msza sw. przy polowym ołtarzu) i o 16.00

Historia Hrádku
Hrádeczek, tak sie mówi z zaufaniem o tym sanktuarium, z którym od wielu lat jest związane miasto Vlašim. Nasz Hrádek laży nad brzegiem Blanicy, niewielkiej rzeki płynącej na Podblanicku, która wpływa do Sázavy. Najważniejszy jest dla Hrádku kult słynnej łaskami słynącej figurki Matki Bożej, nazywanej : „Mateczka podlanickiego ludu”. Pierwsza pisamna relacja o kościele na Hrádku jest z roku 1386. W najdawniejszych wiekach była, dla kościła sw. Mateusza, ważna hrádecka twierdza (gród). Jej właściciele mieli patronatnie prawo, nie wiemy jednak o którą twierdze chodziło. August Sedláček mówi że na Hrádku były dwie twierdze. Pierwsza, tzw.Vyšehrad stała na zachód od kościoła, była spalona w roku 1467 a pozostała po niej tylko piwnica wykuta w skale. Drugą twierdzą jest „Kočičí hrádek”, który był przez geodetów nakreślony na mapie w roku 2006. Hrádek z pustą i prawdopodobnie spaloną twierdzą razem ze wsią Ctiboř kupiło w roku 1547 miasto Vlašim. Było to zapisane do ksiąg wieczstych w roku 1549. Z pism vlašimskiego mieszczanina Václava Klobásy starszego wiemy, że po roku 1681 była dobudowana do kościoła boczna kaplica dla figurki Matki Bożej, a niedługo później naprzeciw niej druga kaplica, która jest pod wezwaniem św. Józefa. Tym zyskał plan kościoła podobieństwo krzyża. Pierwotnie wieża była kryta gontem.        

Łaskami słynąca figurka Matki Bożej Hrádeckiej
Otaczana kultem jest na Hrádku gotycka, drewniana figura siedzącej na tronie Matki Bożej z dzieciątkiem Jezus, która pochodzi według Alberta Kutala z lat 1370 -1380. Ten skarb stał sie celem wierzących pielgrzymów i innych odwiedzających.
Historie figury można krótko opisać: Trčkovie przy łupieniu Hrádeckiej twierdzy w roku 1467 odwieźli z tamtejszego kościoła figure Madonny z dyieciątkiem do Vlašimi, ponieważ była ynana jako wyjątkowa. Do Hrádeckiego kościoła oddał ją w roku 1540 Mikuláš Trčka młodszy z łipy pan na Vlašimi. O figurze Matki Bożej pisze się w sprawozdaniach proboszczów z roku 1677 i 1700 jako o cudownej. Jest również zapisane, że w świeto Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny przychodzi na Hrádek już od wielu lat wiele pielgrzymek. Po uzdrowieniu chorego psychicznie starszego szeregowca Ptáčka ze wsi Chmelná w roku 1763 „garnęły się do hrádeckiej kaplicy z wiarą tłumy ludzi“. Do tego czasu nie mamy o Hrádku żadnych podobnych relacji, a tak nasuwa się wniosek, że figura nie miała prowadzenogo zapisu ani nie były prowadzone wyjaśnienia uzdrawień.
Nie wiemy, czy wyleczenie Ptáčka było komisyjnie sprawdzone. Możemy przypuszczać, że wyjaśnianie było zakończone negatywnie a kościelna i świecka komisja nakazała figure schować. „Socha z ołtarza w roku 1765 przeniesiona do zakrystii a przez przełożonych komisarzów zapieczętowana była.“  Lud nie mógł oddawać hołdu figurze MB dwadzieścia pięć lat. Pielgrzymki na Hrádek odbywały się, ale figury nie pokazywano. Swego rodzaju gra o oddawanie – nieoddawanie pokłonu figurze trwała aż do roku 1790. Wteby doszły do szczytu problemy z władzą cesarską a pielgrzymka vlašimskich kobiet przwróciła Matkę Bożą Hrádecką do publicznego kultu, co potem zatwierdziło wikarietnie dochodzenie.

Centrum szkoleniowe dzieci i młodzieży
Częto nazywa się to miejsce „Stara szkoła na Hrádku“. Od czasu, gdy na hrádek przyszli marianie, zaczęły remonty budynku byłej szkoły. 5 kwietnia 2018 roku była kolaudacja – stara szkoła zdobyła wszystkie potrzebne państwowe pozwolenia na działalność. Ma służyć dzieciom, młodzieży, rodzinam na dni skupienia, na krótsze i dłuższe obozy. W planach jest używanie tego budynku na rekolekcje itp.

Trhový Štěpánov
Pierwsza pisemna wzmianka o Štěpánově i o miejscowym kościele jest z czesu władzy Oty Braniborskiego (1278-1283). Praski biskup Tobiasz otaczał kościoły murem obronnym, aby ludzie mogli się bronić przeciwko Brandenburczykom. Około roku 1280 był postawiony mur obronny wokół miejscowego kościoła.
Štěpánov był wtedy majątkiem praskiego biskupa i głównym kościołem štěpánovskiego dekanatu a około roku 1350 należały do niego 64 plebanie.
Kościół parafialny świętego Bartłomieja jest prostym budynkiem w gotyckim stylu, średniej wielkości. W głównym ołtarzu jest umieszczony obraz świętego Bartłomieja autorstwa malarza Doublevskiego. Nad obrazem znajduje się grupa figur Trójcy Przenajświętszej. Na głównym ołtarzu z prawej strony jest drewniana figura św. Apolonii a z lewej strony św. Barbary.

Radošovice
Wieś Radošovice znajduje się w okresie Benešov w Środkowo czeskim kraju. Żyje tutaj 359 mieszkańców. Częścią tej miejscowości są wioski Lipiny pod Radošovicami i Onšovice. Kościół św. Víta to jednonawowa, pierwotnie gotycka budowla z frontową wierzą. Podłużne prezbiterium ma gotycke sklepienie i gotyckie wejście do zakrystii. Główna nawa była przebudowana do stylu barokowego w roku 1727, ma płaski strop a wystrój z połowy XVIII wieku. Na północnej stronie znajduje się kilka nagrobnych płyt z XVI i XVII wieku. 

Tehov
Od XIII wieku głównie nauczyciele, historycy i kronikarze zapisywali cenne wiadomości o Tehovie. W tym czasie była w Tehovie wielka twierdza i sporo gospodarstw, których właścicielami byli rycerze Chobotscy z Ostředku. Po bitwie pod Bilou Horou cała wioska z kościołem była spalona a obywatele wymordowani. Spalony Tehov kupił Bedřich z Talmberka i przyłączył do vlašimskiego majątku. W dalszych wiekach zmieniały się rody właścicieli.
Od XIV wieku jest w Tehovie kościół św. Prokopa z cmentarzem. Kościół jest zapisany na liste pamiątek kultury. Po roku 1989 odremontowano kościół, kostnice, cmentarz i kolumbarium.


 
Farnost Hrádek je od r. 1994 v duchovní správě Kongregace kněží mariánů. Pracují tady dva kněží: O. Jiří Ptáček MIC – farář a O. Jiří Cymanowski MIC – kaplan a představený řeholního domu.
Na území farnosti se nacházejí následující obce: Hrádek, Ctiboř, Trhový Štěpánov, Dalkovice, Štěpánovská Lhota, Radošovice, Lipiny u Radošovic a Onšovice, obec Chlum, Javorník, Kladruby, Libež, Nemíž, Slověnice, Bílkovice, Tehov, Petříny.

Hrádek je hlavním mariánským poutním místem Podblanicka. Poutní ruch je spjatý s uctíváním omilostněné gotické sochy Panny Marie Hrádecké. Hlavní poutě se konají každým rokem po tři první červencové neděle, na které jsou zváni naši biskupové a ostatní významní představitelé církve. Mše svaté o poutích se každým rokem konají: v 9 hod., 11 hod. (hlavní mše svatá venku před kostelem) a v 16 hod.

Historie Hrádku
Hrádeček, tak se důvěrně říká vyhledávanému poutnímu místu, se kterým je po mnoho let úzce spojováno město Vlašim. Náš Hrádek leží na břehu Blanice, říčky pramenící na Podblanicku vlévající se do Sázavy. Prvořadá je pro Hrádek úcta k věhlasné milostné gotické sošce Panny Marie, označované „Máti podblanického lidu“. První zpráva o hrádeckém kostele je z roku 1386. V nejstarších dobách byla pro zdejší svatostánek sv. Matouše důležitá hrádecká tvrz, jejíž majitelé měli ke kostelu patronátní právo, nevíme však, o kterou se jednalo. August Sedláček totiž uvádí na Hrádku tvrze dvě. První, tzv. Vyšehrad stával západně od kostela, byl vypálen roku 1467 a zbyl po něm pouze sklep tesaný ve skále. Druhým tvrzištěm je Kočičí hrádek, který byl geodeticky zaměřen roku 2006. Hrádek s pustou a patrně vypálenou tvrzí i se vsí Ctiboř získalo koupí v roce 1547 město Vlašim, což bylo roku 1549 zapsáno do desek zemských. Z odkazu vlašimského měšťana Václava Klobásy staršího byla ke kostelu po roce 1681 přistavěna pro milostnou sochu Panny Marie boční kaple, a krátce na to i protilehlá kaple, která je zasvěcena sv. Josefovi, čímž získal půdorys kostela podobu kříže. Kamenná věž byla původně kryta šindelem.  

Omilostněná soška Panny Marie Hrádecké
Nejuctívanější je na Hrádku gotická dřevěná socha trůnící Panny Marie s Ježíškem, která je datována Albertem Kutalem v rozmezí let 1370 – 1380. Skvost se stal cílem věřících prosebníků i ostatních návštěvníků.
Historii sochy lze lapidárně shrnout: Trčkové při plenění hrádecké tvrze v roce 1467 odvezli z tamního kostela sošku Madony s Ježíškem do Vlašimi, jelikož byla známa její výjimečnost. Hrádeckému kostelu ji navrátil roku 1540 Mikuláš Trčka ml. z Lípy, pán z Vlašimi. O skulptuře Panny Marie se píše ve farářských relacích z roku 1677 a 1700 jako o zázračné, a dále je uvedeno, že ve svátek Navštívení Panny Marie přichází na Hrádek již po mnoho let řada procesí. Po uzdravení duševně nemocného svobodníka Ptáčka ze vsi Chmelná v roce 1763 „se hrnulo do hrádecké kaple s důvěrou množství lidu“. Do té doby nemáme o Hrádku žádné podobné zprávy, a tak se nabízí vysvětlení, že socha neměla vedené ani prověřené jednotlivé uzdravení.
Nevíme, zda bylo Ptáčkovo vyléčení komisionálně projednáno. Je možné předpokládat, že jednání bylo zamítnuté a církevní i světská komise nařídila sochu odstranit. „Socha z oltáře roku 1765 vzata a do 'almary' v sakristii postavena a od nadřízených komisařů zapečetěna jest.“ Lidem ctěné sošce se tak nemohla prokazovat po pětadvacet let úcta. Procesí na Hrádek byla konána, ale socha nebyla vystavena. Jakási hra o uctívání – neuctívání trvala až do roku 1790. Tehdy vyvrcholily projevy nevole s nařízením gubernia a procesí vlašimských žen navrátilo Pannu Marii Hrádeckou veřejné úctě, což následně stvrdilo vikariátní šetření.

Centrům vzdělaní děti a mladeže
Často tomuto místu se říká: „Stará škola na Hrádku“. Od kdy na Hrádek přišli kněží z Kongregace kněží Mariánů, začala oprava bývalé školy. 5. Dubna 2018 proběhla kolaudace. „Stará škola“ má sloužit dětem i mládeží, rodinám na dni soustředění, na víkendovky, na tábory. V plánu je využití této stavby na duchovní obnovy atd.            

Trhový Štěpánov
První zmínka o Štěpánově a zdejším chrámu jest uváděna za vlády Oty Braniborského /1278-1283/. Pražský biskup Tobiáš dával v té době opevňovati kostely, aby se lid mohl bránit proti Braniborům. Okolo roku 1280 byla postavena obranná zeď i kolem zdejšího kostela.
Štěpánov náležel tehdy k majetku pražského biskupa a býval hlavním místem štěpánovského děkanátu a kolem roku 1350 k němu patřily 64 fary.
Farní chrám svatého Bartoloměje je jednoduchá stavba, gotického slohu, střední velikosti. Na hlavním oltáři je umístěn obraz svatého Bartoloměje od malíře Doudlevského. Nad obrazem se nachází sousoší Nejsvětější Trojice. Na hlavním oltáři vpravo je dřevěná socha svaté Apolonie a vlevo svaté Barbory.

Radošovice
Obec Radošovice se nachází v okrese Benešov, kraj Středočeský. Žije zde 359 obyvatel. Součástí obce jsou i vesnice Lipiny u Radošovic a Onšovice.
Kostel svatého Víta, jednolodní původně gotická stavba s věží v průčelí. Obdélný presbytář má gotickou křížovou klenbu a gotický portál do sakristie. Loď byla zbarokizována roku 1727, má plochý strop a zařízení z poloviny 18. století. Na severní straně je několik náhrobních kamenů ze 16. a 17. Stoleti.

Tehov
Od 13. století hlavně učitelé, historici a kronikáři zaznamenali cenné pamětihodnosti o Tehově.  V té době v Tehově byla velká tvrz a několik statků ve vlastnictví rytířů Chobotských z Ostředku. Po bělohorské bitvě byla celá vesnice i s kostelem vypálena a obyvatelé povražděni. Spálený Tehov  koupil Bedřich z Talmberka a připojil jej k vlašimskému panství. V dalších staletích se v Tehově střídaly rody vlastníků.
Od 14. století je v Tehově kostel sv. Prokopa se hřbitovem. Kostel je zapsán v seznamu kulturních památek.
Po r. 1989 byl obnovený kostel, márnice, hřbitov a kolumbárium.
Ks. Jerzy Cymanowski MIC

Ks. Jerzy Cymanowski MIC

przełożony, proboszcz
Ks. Jiri Ptacek MIC

Ks. Jiri Ptacek MIC

duszpasterz

Pozostałe placówki